ЖАҢАЛЫҚТАР
Шымкент белсенділері ҰҚК түрмесіне қамалған Ерұлан Әміровті босатуды талап етті
Шымкентте бір топ белсенді "әлеуметтік алауыздық қоздырды", "терроризмді насихаттады", "тыйым салынған ұйымның қызметіне араласты" деген күдікпен қылмыстық іс қозғалып, ҰҚК-нің тергеу изоляторына қамалған белсенді Ерұлан Әміровті босатуды талап етіп, әлеуметтік желіде видео жариялады. Бұдан бұрын Әміровтің анасы Шарипа Ниязова белсендінің өзіне қол салмақ болғанын мәлімдеген. Видео жайлы ақпарат жарияланып жатқан кезде құқық қорғаушылар Ахметовтің ҰҚК изоляторынан жәй түрмеге ауыстырылғанын хабарлады.
- 9 айдан бері қамауда жатқан Ерұлан Әміровтің денсаулығы нашар. Өмірі қыл үстінде тұр. Жақында суицид жасауға әрекеттенді. Оған үнемі психологиялық қысым жасалуда. Оның денсаулығына алаңдап отырмыз. Сондықтан тез арада босатылуын талап етеміз, - деді белсенді Айжан Жолдасова.
27 желтоқсанда Facebook'тағы #ActivistsNotExtremists тобында жарияланған видеода сегіз белсендінің мәлімдеме жасап тұрғаны көрінеді. Видео Шымкент қаласында түсірілген. Белсенділер мәлімдеме туралы басқа ақпарат айтпады.
Бұған дейін Ерұлан Ахметовтің ҰҚК тергеу изоляторында екені хабарланған. 29 желтоқсанда түстен кейін құқық қорғаушы Бақытжан Төреғожина белсендінің "суицид талпынысынан" кейін Шымкенттегі ИЧ-167/11 изоляторына ауыстырылғанын хабарлады. Ісі сотқа жіберілген.
Әміровтің анасы Шарипа Ниязованың айтуынша, белсендіні кеше, 28 желтоқсанда ҰҚК изоляторынан алып кеткен. Қазір Шымкенттің "Сәуле" ықшам ауданындағы түрмеде отыр.
"Он күн карантин болады, оған дейін жолыға алмайсыз деді түрмедегілер" деді Ниязова Азаттыққа.
Ол 22 желтоқсанда ұлының ҰҚК тергеу изоляторында өзіне қол салып, асылып қала жаздағанын, жанында бірге отырған серігі аман алып қалғанын мәлімдеген. Ниязова баласының психикалық ауруы бар екенін, ресми тіркелмесе де "шизофрения" диагнозы қойылғанын айтқан. Оның сөзінше, баласын психиатр дәрігерге көрсетуге рұқсат бермей жатыр.
- Түрмеге жатқаннан бері баламның денсаулығы нашарлап кетті. Оның психикалық денсаулығын қайта тексермей сотқа жіберуге болмайды, - дейді Ниязова.
Бірақ Ұлттық қауіпсіздік комитетінің Шымкент қалалық бөлімшесі мен тергеу изоляторының кезекші бөлімі Азаттыққа Әміровтің өзіне қол жұмсамақ болғанын жоққа шығарған.
Қарай отырыңыз: ҰҚК абақтысындағы белсенді "суицид жасамақ болған" (23 желтоқсан 2021 жыл).
Әміров Қылмыстық кодекстің "Әлеуметтік алауыздықты қоздыру" (174-бап), "Терроризмді насихаттау" (256-бап) және "Тыйым салынған ұйымның қызметіне араласу" (405-бап) бабымен күдікке ілінген. Оны Алматыдан Шымкентке әкелгеніне он күннен асты. Әміров желіде билікті сынайтын видеолар жариялаған. Видеолардың бірінде "жиһад" туралы айтқан.
Шымкент қаласының тергеу соты 10 маусымда Әміровті Алматы облысы Ақтас қаласындағы психиатриялық емханаға жатқызған.
Қазақстандық құқыққорғаушылар Әміровті "саяси тұтқын" деп таныған.
Басқа да жаңалықтар
Өзбекстанда дәрігер қателесіп, науқастың сау аяғын кескен. Әйел қайтыс болды
Өзбекстанның Ферғана облысында дәрігер қателесіп, науқастың сау аяғын кескен. Сот материалдарымен танысқан Kun.uz басылымының жазуынша, оқиға былтыр қазанда болған.
Адинахон Исомитдиноваға "екінші типті қант диабетінің ауыр түрі, декомпенсация кезеңі, қант диабетінің нейроишемиялық түрі, сол аяқ ампутациясынан кейінгі жағдай, тізе буынының сынығы" деген диагноз қойылған.
Республикалық мамандандырылған ғылыми-практикалық эндокринология медицина орталығының Ферғана бөлімінің хирургия бөлімінің меңгерушісі Әбдіманап Мадалимов отаны кездейсоқ таңдалған медицина қызметкерлері және арнайы біліктілігі жоқ студентпен жасаған.
Ота кезінде дәрігер науқастың ауыратын сол аяғының орнына сау оң аяғына ампутация жасаған. Ізінше нақты диагностика жасамай нақуастың сол аяғы да кесілген.
Сау аяғынан айырылған әйел екі ауыр операцияға шыдамай бір айдан кейін қайтыс болды.
Биыл мамырда бірінші инстанциядағы сот Әбдіманап Мадалимовті "Кәсіби міндетін тиісті дәрежеде орындамау" бабы бойынша кінәлі деп танып, 4 жылға бас бостандығынан айырды. Сот оны үш жылға дәрігер қызметінен шеттетті.
Бұған қоса, жәбірленуші жақтың заңды өкіліне 27 млн 806 мың сум (2200 доллар) көлемінде – материалдық, 80 млн сум (6400 доллар) көлемінде моральдық өтемақы төлеуге міндеттеген.
Апелляциялық сотта Мадалимов қылмыс құрамын жоғын айтып, науқастың өліміне өзі кінәлі еместігін айтқан. Ал жәбірленуші жақ материалдық және моральдық өтемақыны көбейту туралы өтініш берген.
Апелляциялық бірінші инстанцияда шыққан сот үкімін өзгеріссіз қалдырған.
Зеленский наразылыққа қарамастан даулы заңға қол қойды
Украина президенті Владимир Зеленский 22 шілдеде Жоғарғы рада қабылдаған заң жобасына қол қойды. Сыншылардың пікірінше, құжат іс жүзінде екі жемқорлыққа қарсы құрылым – жемқорлыққа қарсы ұлттық бюросы (НАБУ) және мамандандырылған жемқорлыққа қарсы прокуратураны тәуелсіздіктерінен айырады.
Заң Виктор Янукович биліктен қуылғаннан кейін Украинаны Еуропаның жемқорлыққа қарсы күрес стандартына жақындату мақсатында құрылған екі агенттікті бас прокурорға бағындырады. Өткен аптада жемқорлыққа қарсы ұлттық бюросында ірі тінту жүргізілді. Украина қауіпсіздік қызметі НАБУ-дің жоғары лауазымды шенеуніктерінің бірін "мемлекетке сатқындық жасады" және "Ресеймен әріптестік орнатты" деп айыптады. Бұдан кейін Жоғарғы рада аталған агенттіктерді қайта құру туралы заң жобасын қабылдаған.
Осыдан кейін Киев пен елдің өзге қалаларында жұрт наразылық білдірді. Жүздеген адам Зеленскийді аталған заңға вето қоюға шақырды. Наразылардың сөзінше, билік жоғары лауазымды шенеуніктер арасында жемқорлықты жоюға мүмкіндік бермес үшін тәуелсіз агенттіктерді бақылауға алғысы келеді.
Зеленский сейсенбі кешкі мәлімдемесінде НАБУ мен САП жұмысын жалғастыра береді деді.
"Тек Ресей ықпалынсыз – одан барлығын тазарту керек" деді ол. Оның сөзінше, бас прокурор "заңға қарсы жүргендер жазасының бұлтартпастығын шынымен қамтамасыз етпек". Украинадағы соғыс басталғалы бергі елдегі ең ірі наразылыққа қатысты Зеленский түсініктеме берген жоқ.
Бұған дейін ЕО өкілдері мен Украинаға одақтас елдер аталған заңды сынап, "ЕО-ға қосылудан үміткер" Украинаның алған міндеттемелерін еске салып, құжатты "артқа тартатын қадам" деп бағалады. Мысалы, Киевтегі "Үлкен жетілік" елдерінің елшілері алаңдаушылық білдіріп, Экономикалық ынтымақтастық жөніндегі ұйым өкілдері Украина билігіне аталған қадам "халықаралық әріптестер арасында, әсіресе Украинаның қорғаныс секторы мен оны ұзақ мерзімде қалпына келтіруге инвестиция құюды қарастырып отырғандар арасында Киевтің беделіне нұқсан келтіреді" деп ескертті.
Украина билігі өкілдері НАБУ мен САП қызметі конституцияға қайшы келмеуге тиіс деп мәлімдеп, олардың бірқатар қызметкерлерін Ресеймен байланыс орнатты, НАБУ алалап тергейді деп айыптады.
БАҚ: Ресей-Украина келіссөзі бүгін кешке Стамбұлда өтеді
Ресей-Украина келіссөзінің үшінші кезеңі болжам бойынша, 23 шілде кешке өтпек. Украина ақпарат құралдарының хабарлауынша, кездесу шамамен 19.00-де басталады. Түркия президенті әкімшілігінің баспасөз қызметі де осы уақытты айтты.
Дереккөзге сүйенген "Интерфакстың" хабарлауынша, келіссөз сәрсенбі кешке жоспарланған, бірақ нақты уақытын айтпады. Бұған дейін Украина президенті Владимир Зеленский де 23 шілдені айтқан, ал Мәскеу растаған жоқ, жоққа шығарған да жоқ.
Келіссөздің жаңа кезеңі жақындаған тұста Зеленский украин делегациясының құрамын өзгертті, оған бұрынғыша 12 адам емес, 14 адам кірді. Делегацияға Украина ұлттық қауіпсіздік және қорғаныс кеңесінің жетекшісі Рүстем Умеров жетекшілік етеді. Ресей ақпарат құралдарының жазуынша, орыс делегациясының құрамы өзгермеген, оған Владимир Мединский жетекшілік етеді.
Бұған дейін Зеленский кездесу барысында тұтқын алмасу сияқты гуманитарлық мәселелер талқылануы тиіс деген. Украина президентінің сөзінше, украин делегациясы екі ел басшыларының кездесу мәселесін қозғамақ. Кремльдің баспасөз хатшысы Дмитрий Песков сейсенбі күні Ресей-Украина келіссөзінде екі жақтың атысты тоқтату шарттары жазылған меморандумдар талқыланбақ. Бұл меморандумдарды екі жақ маусымның басында таныстырған. Екі жақтың ұстанымында ешқандай ұқсастық жоқ десе де болады. Украина атысты ешқандай шарт қоймай тоқтатуға келіседі, ал Ресей атысты тоқтату үшін өз шарттарын алға тартады.
Қарағандыда екі жұмысшы құдықты тазалау кезінде қаза болды
Қарағандыда коммуналдық қызметтің екі жұмысшысы құбыр құдығын тазалау жұмыстары кезінде қаза болды. Бұл жөнінде "Қарағанды су" компаниясына сүйенген "Қазақпарат" хабарлады. Әзірге толық емес мәлімет бойынша, 29 және 46 жастағы жұмысшылар құбырда жиналып қалатын улы газдан уланған болуы мүмкін.
Полиция жұмысшылардың қазасына байланысты еңбекті қорғау ережесін бұзу бабы бойынша қылмыстық іс қозғалғанын хабарлады. Тиісті сот-медициналық, техникалық сараптама тағайындалған, тергеу амалдары жүріп жатқаны хабарланды.
Коммуналды кәсіпорынның баспасөз қызметі "кәсіби міндеттерін атқару кезінде" қаза болғанын растады.
"Қазір комиссия жұмыс істеп жатыр. Еңбек инспекциясы тексеріс жүргізіп жатыр. Ішкі тексеріс жүріп жатыр" деп хабарлады компания өкілдері.
Қазақстанда еңбек қауіпсіздігі ережелері сақталмауы салдарынан жұмысшылар жиі қаза болады. Жақында Павлодарда жаңбырға арналған құбырды тазалау кезінде бір жұмысшы қаза болған.
Оның алдында мамырда Шығыс Қазақстан облысында су құбыры жарылған жерде апатты қалпына келтіру жұмысы кезінде топырақ опырылып құлап, екі жұмысшы қаза болған. Ресми мәлімет бойынша, 2025 жылдың басынан бері өндіріс орындарында 293 жұмысшы зардап шеккен, 40-ы қаза болған. Бұған дейін еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігі былтыр бір жылда өндіріс орындарында 220 адам қаза болғанын хабарлаған.
Димаш Құдайбергенге Қырғызстанның халық әртісі атағы берілді
Қазақстандық әнші Димаш Құдайбергенге Қырғызстанның халық әртісі атағы берілді. Қырғызстан президентінің сайтындағы мәліметке қарағанда, "Қырғызстанның халық әртісі" атағы қазақстандық әншіге "Мейкин Азия" фестивалі кезінде тапсырылған.
"Фестивальдің аяғында мемлекеттік хатшы Марат Иманқұлов Қырғызстан мен Қазақстан Республикалары арасында достық пен мәдени байланысты нығайтуға үлес қосқаны үшін қазақстандық әнші, композитор Дінмұхаммед Құдайбергенге (Димаш Құдайбергенге) "Қырғызстанның халық әртісі" атағын тапсырды. Президент Садыр Жапаров тиісті жарлыққа қол қойды" деп жазылған ресми хабарламада.
Kaktus-media-ның жазуынша, қазақстандық әнші марапатты "аванс" деп атап, екі халықтың достығын нығайту үшін жұмыс істеуге уәде берген.
2023 жылы қазанда Димаш Құдайберген Қазақстанның халық әртісі атағын алған еді.
"Мейкин Азия" халықаралық музыка фестивалі 20-22 шілдеде Ыстықкөлде өткен. Оған Азия мен Еуропаның 25 елінен әнші қатысқан деп айтылады. 2013 жылдан бері өтіп келе жатқан фестивальдің алғашқы бас бәйгесін Димаш Құдайбергенов ұтқан.
"Шымкент әкімінің орынбасарына жасалған қастандық бойынша" іс сотқа түсті
«Шымкент әкімінің орынбасарына жасалған қастандық бойынша» іс сотқа түсті. Бұл жөнінде «За нами уже выехали» арнасы хабарлады.
«Шымкент қаласының қылмыстық істер жөніндегі мамандандырылған ауданаралық сотына Қылмыстық кодекстің 24-бабының 3-бөлігі – 99-бабының 1-бөлігімен («Кісі өлтіруге оқталу») айыпталған Ж.-ға қатысты қылмыстық іс түсті. Бұл іс бойынша алдын ала тыңдау 2025 жылғы 28 шілдеде сағат 10:00-де өтеді» деп хабарлады сот сейсенбі күні.
Шымкент әкімінің орынбасары 40 жастағы Руслан Берденовке сәуір айында бір адам оқ атып, шенеунікке шұғыл ота жасалған еді. Оқиғаға не түрткі болғаны белгісіз.
Шымкент әкімдігіне сүйенген Informburo жазуынша, күдіктінің аты-жөні Ернар Жиембаев. Ол Шымкент қалалық құрылыс басқармасына қарасты "Тұрғын үй Шымкент" ЖШС-ын басқарады. Ол қамауға алынған. Осыған дейін Жиембаевтың әкесі оқиғаға өкініш білдіріп, сот пен тергеу істің анық-қанығын анықтайды деп айтқан.
Мамыр айында Берденов жағдайы тәуірлеп, қалыпты өмірге дайын екенін мәлімдеген. Маусымның соңында Respublica партиясының тең төрағасы қызметінен кеткені белгілі болды.
Мәскеу соты журналист Юрий Дудьты сырттай қамауға алды
Мәскеудің Басман соты журналист Юрий Дудьды "шетел агенті туралы заң талаптарын орындамады" деген айыппен сырттай екі айға қамау туралы шешім шығарды. Бұл жөнінде соттың баспасөз қызметі хабарлады.
Ресей билігі Дудьты 2022 жылы сәуірде "шетел агенті" деп жариялаған. Оған қарсы қылмыстық іс қозғалғаны маусымда белгілі болды. Тізімге енген адамдардан билік әлеуметтік желідегі кез келген хабарламада "шетел агенті" екенін айтып отыруды талап етеді, заңды қайталап бұзғандарға қылмыстық іс қозғалады.
38 жастағы Дудь Ресейден 2022 жылы кеткені хабарланған. Ол қылмыстық іске түсініктеме берген жоқ. Бұрынғы спорт журналисі өзінің YouTube-арнасымен танымал. Оған 10,3 миллионнан астам адам жазылған.
Ресей әскері Краматорск, Славянск пен Одессаға әуеден шабуылдады
22 шілдеге қараған түні Ресей күштері Украинаға 42 дронмен шабуыл жасады, деп хабарлады Украина қарулы күштерінің Әуе күштері. Ол дрондардың 26-сы атып түсірілген, тағы жетеуі "жоғалып кеткен", яғни радарлардан көрінбей қалған.
"Үш жерде тоғыз дрон түсіп, жарылған, ал әуеден атып түсірілген дрондар үш жерде құлаған", – деп айтылған хабарламада.
Донецк облысындағы Краматорск қаласында басқарылатын әуе бомбалары көпқабатты тұрғын үйді бүлдірген. Қала әкімшілігінің басшысы Александр Гончаренконың айтуынша, 10 жасар бала қаза тауып, тағы бес адам жараланған.
Славянск қаласында сейсенбі күні таңертеңгі атыс салдарынан кемінде төрт адам зардап шеккен. Қала басшысы Вадим Ляхтың айтуынша, әсіресе тұрғын үйлерге айтарлықтай залал келген.
Сумыға жасалған әуе шабуылы салдарынан бес көпқабатты үй, 18 автокөлік және сауда орталығы бүлінген. Үш адам, соның ішінде бір бала жараланған. Жалпы саны 12 адам дәрігер көмегіне жүгінген, деп хабарлады Украинаның төтенше жағдайлар жөніндегі мемлекеттік қызметі.
Одесса қаласына Ресей әскері дронмен шабуылдады. Соның салдарынан автотұрақтардың бірінде тұрған көліктер өртеніп, дүкен бүлінген, көпқабатты үйдің терезелері сынған. Бір адам зардап шеккен деген ақпарат түскен.
АҚШ қаржы министрі одақтастарды Ресейге қарсы екінші деңгейлі санкциялар енгізуге шақырды
АҚШ-тың қаржы министрі Скотт Бессент АҚШ Конгресі Ресейден энергия ресурстарын алып отырған елдерге қарсы екінші деңгейлі санкциялар енгізуді мақұлдаған жағдайда еуропалық одақтастарын сол санкцияларға қосылуға шақырды.
Дүйсенбі күні CNBC телеарнасына берген сұхбатында Бессент АҚШ Сенаты президент Дональд Трамптың сауда баждары саяси мақсаттарға жету құралы деген пікірін қолдағанын айтты және "үлкен ойын жайлы айтып жүрген" Еуропа елдерін, "егер АҚШ осы екінші деңгейлі баждарды енгізетін болса, соған ілесуге" үндеді.
Бұл жерде Сенат қарауына түскен заң жобасы сөз болып отыр. Онда Ресейден мұнай сатып алатын елдердің тауарларына 500 пайыздық импорт бажын енгізу қарастырылған. Алайда, Бессент сұхбат барысында 100 пайыздық баж жайлы да сөз қозғады. 14 шілде күні АҚШ президенті Дональд Трамп егер Ресей Украинамен 50 күн ішінде бітімге келмесе, оған қарсы "қатаң" баж салығын енгізетінін мәлімдеген. Кейінірек Ақ үй бұл баждар Ресей мұнайын сатып алатын елдердің тауарларына да қолданылады деп түсіндірді.
CNBC телеарнасына берген сұхбатында АҚШ қаржы министрі Қытайдың Ресей мен Иран мұнайын сатып алуы АҚШ пен Қытай арасындағы импорт баждары туралы келіссөздердегі тақырыптардың бірі болатынын айтты. "Қытайлар, өкінішке қарай, санкция салынған Иран мен Ресей мұнайын ірі көлемде сатып алып отыр. Біз бұл мәселені талқылауды бастай аламыз", – деді Скотт Бессент.
HRW Азаттық тілшілеріне аккредитация беруден бас тартқан Қазақстан билігін сынға алды
Human Rights Watch (HRW) құқық қорғау ұйымы 22 шілде күні жариялаған мәлімдемесінде Қазақстанның сыртқы істер министрлігінің Азат Еуропа/Азаттық радиосы (АЕ/АР) Қазақ қызметінің 16 журналисіне аккредитация беруден бас тартуын тәуелсіз бұқаралық ақпарат құралдарына жасалған ашық шабуылға теңеді. Халықаралық ұйым СІМ бұл шешімі елдегі баспасөз еркіндігіне нұқсан келтіретінін және Қазақстанның халықаралық адам құқықтары жөніндегі міндеттемелеріне қайшы екенін айтқан.
"Азат Еуропа/Азаттық радиосы журналистерінің еркін жұмыс істеуіне мүмкіндік бермеу – Қазақстан билігі тәуелсіз дауыстарды тұншықтыру әрекеттерін күшейтіп жатқанын көрсетеді. Бұл — Қазақстандағы барлық тәуелсіз БАҚ-қа жасалған ескерту", – деді HRW ұйымының Еуропа және Орталық Азия бойынша директоры Хью Уильямсон.
Азаттық радиосы – Қазақстандағы сыбайлас жемқорлық, әлеуметтік теңсіздік, гендерлік зорлық-зомбылық және саяси қысым секілді маңызды тақырыптарды көтеретін тәуелсіз ақпарат көзі. Бұл тақырыптар мемлекеттік немесе мемлекеттік бағыттағы бұқаралық ақпарат құралдарында жиі еленбей жатады. Аккредитациядан бас тарту тәуелсіз журналистер мен блогерлерге жасалып жатқан қысым аясында болып отыр, делінген HRW мәлімдемесінде.
Азаттық журналистерін аккредитациясыз жұмыс істеді деп айыптаған министрлік өз шешіміне нақты дәлел келтірген жоқ, егер аккредитациядан бас тартса, себебін жазбаша түрде нақты көрсетуі тиіс, дейді құқық қорғаушы ұйым.
Human Rights Watch Қазақстан билігі Азаттық тілшілерін бұған дейін де бірнеше рет аккредиттеуден өткізбей қойғанын айтқан. Ал бұл жолғы бас тарту оқшау жағдай емес, Қазақстандағы тәуелсіз БАҚ-қа қарсы әкімшілік қысымның кең ауқымды, алаңдатарлық үрдісінің жалғасы, делінген мәлімдемеде.
Халықаралық ұйым СІМ шешімі Қазақстан қосылған Азаматтық және саяси құқықтар туралы халықаралық пакт нормаларын да бұзады деп көрсеткен. Аталған пакт ақпаратты іздеу, алу және тарату, сондай-ақ ешқандай кедергісіз өз пікірін білдіру құқығына кепілдік береді.
Human Rights Watch Қазақстан үкіметін бұл шешімді дереу кері қайтарып, Азаттық радиосы журналистеріне кідіріссіз аккредитация беруге шақырған.
"Тәуелсіз журналистика — қауіп емес, оны қорғау керек, шектеуге болмайды. Аккредитация журналистерді бақылау немесе үнін өшіру құралына айналмауы тиіс", – деді HRW өкілі Хью Уильямсон.
Азат Еуропа/Азаттық радиосы – Қазақстан өкілдігі (RFE/RL-Қазақстан) 16 тілшісіне аккредитация бермей қойған Қазақстан сыртқы істер министрлігін әкімшілік сотқа берген. Сотқа дейінгі бітімге келуден бас тартқан министрлік соның қарсаңында Азаттықтың тағы 9 журналисіне аккредитация бермей қойды.
"Шекарасыз тілшілер" халықаралық ұйымының сөз еркіндігі индексінде Қазақстан 180 елдің арасында 141-орында тұр. Алайда ресми Астана бұл бағамен келіспейді, қазақстандық билік өкілдері елде еркін баспасөзді дамыту үшін барлық жағдай жасалған дейді.
Италияда Валерий Гергиевтің концерті өтпейтін болды
Италиядағы Un’Estate da RE музыка фестивалінің дирекциясы ресейлік дирижер Валерий Гергиевтің концертін өткізбейтін болды. Ресей Украинаға жаппай басып кірген 2022 жылдың 24 ақпанынан бері Гергиев Батыс сахнасында алғаш рет концерт қоймақшы болған еді. Концерт неліктен өтпейтіні ресми хабарламада нақты көрсетілмеген.
Валерий Гергиев – Ресей президенті Владимир Путиннің баяғыдан одақтасы әрі Санкт-Петербургтегі Мариин театрының көркемдік жетекшісі. Ол биыл 27 шілде күні Неаполь маңындағы Казерта король сарайында өтетін концертте дирижерлік етпек еді. Концерт бағдарламасында Салернодан келген Верди театры оркестрі және Мариин театрының солистері өнер көрсетеді деп жазылған болатын.
Италияның мәдениет министрі Александро Джули Гергиевтің фестивальге қатысуы мәдени оқиға деп емес, саяси қадам ретінде қабылдануы мүмкін екенін айтты. ANSA агенттігі министр Джулидің: "Өнер – еркін және де цензураға бағынбайды. Бірақ тіпті дарынды түрде орындалса да, пропаганда – мүлде басқа дүние. Сондықтан Путиннің досы әрі кеңесшісі саналатын Валерий Гергиевтің Кампания өңірінің үкіметі ұйымдастырып, қаржыландырған концерті қоғамға қате белгі беру қаупін тудырады" деген сөзін келтірген.
Гергиевті елге концерт қоюға шақыру шешімі Италияның өз ішінде де, халықаралық деңгейде де қатаң сынға ұшырады. Кампания өңірінің губернаторы Винченцо Де Лука бұл сын-ескертулерге келіспей, "мәдени алмасуды тоқтату тек өштесуді қоздырады" деп мәлімдеді. Оның айтуынша, Гергиев пен израильдік дирижер Даниэль Оренді шақыру – "өзгеше ойлайтындармен де диалогты сақтау" ниетінен туған.
Ал ресейлік оппозиция өкілдері Гергиевті Италияға шақыруды "тек мәдени оқиға" деп көрсетуге тырысу екіжүзділікке жатады деп санайды. Метрополитен-операның бас директоры Питер Гелб Гергиевті "өнер саласындағы Путиннің дублері" деп атады.
Гергиев Италияға Мәскеудің Үлкен театрында қойылатын Сергей Прокофьевтің "Семён Котко" операсының жаңа нұсқасының премьерасынан кейін бірден бармақшы болған еді. Бұл қойылымды Сергей Новиков сахналаған. Премьераға арналған буклетте Новиков былай деп жазған:
"Отан қорғаушы жылы аясында Үлкен театрдың дәл осы "Семён Котко" операсын қоюы өте маңызды деп ойлаймын. Бұл шығарма біздің заманымыз жайлы жазылғандай. Донбасста дүниеге келген Сергей Сергеевич Прокофьев жергілікті ахуалды тамаша сезінген... "Сарбаз майданнан оралды да, қайта майданға аттанды!" – деп шырқайды бас кейіпкер финалда. Ол мұны өзінің ақиқат жолында екеніне және жақсылық зұлымдықты жеңетініне деген сенімиен, қуанышпен орындайды".
Бұл қойылымның музыкалық жетекшісі – Валерий Гергиев.
2022 жылы Ресей Украинаға кең ауқымды соғыс бастаған соң Гергиев көптеген халықаралық келісімдерінен айырылды. Ол Мюнхен филармониялық оркестрінің бас дирижерлігі қызметінен босатылды. Сонымен қатар Роттердам филармониялық оркестрі, Баден-Баден концерт залы, BIS Records лейблі, Метрополитен-опера, Карнеги-холл және Вена филармониялық оркестрі онымен әріптестігін тоқтатты.
2025 жылдың маусым айында Канада премьер-министрі Марк Карни Украина президенті Владимир Зеленскиймен G7 саммитінде кездесуден кейін жариялаған жаңа санкциялық тізімге Валерий Гергиевті де енгізілді.
Бангладеште жаттығу ұшағы колледжге құлап, кемінде 19 адам қаза болды
Бангладеш астанасы Дакка қаласында елдің әскери әуе күштерінің жаттығу ұшағы Milestone колледжінің ғимаратына құлады, салдарынан 19 адам мерт болып, 164 адам жараланған, деп хабарлады ВВС.
Төтенше оқиға дүйсенбі күні жергілікті уақыт бойынша сағат түскі бірден өте болған. Бангладеш қарулы күштерінің мәлімдеуінше, F-7 ұшағы әуеге көтерілісімен механикалық ақау шығып, құлаған, ұшқыш қаза тапқан.
Апаттан зардап шегіп, ауруханаға жеткізілген адамдардың арасында төрт жастан 18 жасқа дейінгі балалар да бар деп жазды басылымдар.
Бангладештің уақытша үкіметінің жетекшісі Мұхаммад Юнус "апаттың себебін анықтау үшін барлық қажетті шаралар қабылданады, билік зардап шеккендерге қолдан келген көмекті жасайды" деп мәлімдеді.
"Зардап шеккендердің тезірек сауығып кетуіне тілектеспін, жауапты органдарға, ауруханаларға да болған жайтқа барынша мән беріп қарауды тапсырамын", – деп жазды ол.
Шмыгаль Украина әскеріне керек-жарақ сатып алуға 6 миллиард доллар қажет деді
Украинаны 2025 жылға әскери керек-жарақпен қамтамасыз ету үшін қосымша 6 миллиард доллар қажет. Бұл жөнінде 21 шілде күні Украинаға көмек көрсету жөніндегі "Рамштайн" форматындағы халықаралық байланыс тобының отырысында Украинаның қорғаныс министрі Денис Шмыгаль мәлімдеді. Ұлыбритания мен Германияның төрағалығымен онлайн режимде өткен жиынға 50 шақты елдің өкілдері қатысқан.
Шмыгальдің айтуынша, қосымша қаржыландыру Украинаға майдан шебін ұстап тұру үшін көбірек FPV-дрон шығаруға, ресейлік "Шахед" тектес дрондарын залалсыздандыратын құралдарды көбірек өндіруге, сондай-ақ, оның сөзімен айтқанда, "соғысты Ресей аумағына өткізу үшін қосымша терең соққы жасайтын қару" сатып алуға мүмкіндік береді.
Украина қарулы күштерінің бас қолбасшысы Александр Сырский серіктестерді әуе шабуылынан қорғаныс жүйелері мен оларға арналған оқ-дәрілерді, алыстағы нысанаға жететін зымырандарды, артиллерия снарядтарын, радиоэлектроникалық күрес жүйелерін, радарлар мен дрондарды көбірек жеткізуге шақырды.
Германияның қорғаныс министрі Борис Писториус өз мәлімдемесінде Германия Украинаға Ресейдің әуе шабуылдарынан қорғану үшін қосымша Patriot жүйелерін жеткізуге үлес қосатынын айтты. DW мәліметінше, Писториус Украинаға мұндай бес жүйе қажет деген. Оның сөзінше, Берлин Киевтің оларды мүмкіндігінше тез алуына жәрдемдеспек және бұл мәселе бойынша серіктестермен алдағы күндері кеңес өткізеді.
Писториус бұл жүйелерді нақты жеткізуге уәде еткен жоқ. Бұған дейін Германия мен АҚШ Украинаға екі Patriot кешенін беру туралы іс жүзінде келісті деген хабар болған. Қазір бұл мәселе техникалық деңгейде талқыланып жатыр. БАҚ деректеріне сүйенсек, Германия өзіндегі екі кешенді Украинаға беріп, оның орнына АҚШ-тан жаңаларын сатып алуы мүмкін. Бұған дейін АҚШ президенті Дональд Трамп Украинаға қару-жарақты Еуропадағы серіктестер арқылы көптеп беруге дайын екенін, тек оның шығындарын АҚШ серіктестері өз мойнына алуы тиіс деп мәлімдеген.
Бұған қоса, "Рамштайн" форматындағы отырыс барысында Германия мен Ұлыбританияның бұған дейін Украинаға Германия берген "Гепард" әуе қорғаныс жүйелеріне арналған 220 мың снарядты бірлесіп жеткізу жобасы жарияланды.
Украинада коррупциямен күрес бюросы кеңселерінде тінту жүргізілді
21 шілде күні Украинаның қауіпсіздік қызметі мен Бас прокуратура елдің түрлі аймағындағы Коррупцияға қарсы ұлттық бюроның (НАБУ) кеңселерінде тінту жүргізді. Бұл операция "Ресей ықпалын жою" мақсатында жүргізіліп жатыр деп хабарланғанын жазды Азаттықтың Украин қызметі. "Украинская правда" басылымының мәліметінше, 80 мекенжай бойынша тінту жүргізілген.
НАБУ қызметкерлері "мемлекетке опасыздық жасады" және "сыбайлас жемқорлыққа қатысы бар" деген күдікке ілінген. Олардың біреуі техникалық мақсаттағы қарасораны Ресейге заңсыз сатуға әрекет жасады және өз отбасы жайлы жарым-жартылай ғана мәлімет берген деген күдікке ілінген. Украинаның қауіпсіздік қызметі мен Бас прокурор кеңсесі Киевте НАБУ-дың орталық аппараты қызметкерін "Ресейдің арнаулы қызметі мүддесіне тыңшылық жасаған" деген күдікпен ұстағандарын да мәлімдеді. Ал НАБУ бұл қызметкерді бұрын Укранинаның қауіпсіздік қызметі тексергенін және оның "мемлекетке қарсы іс-әрекеттерге" қатысқанына дәлел-айғақтар таба алмағанын айтып отыр.
Украинаның қауіпсіздік қызметінің НАБУ-ға қатысты тергеу әрекеттері "Үлкен жетілік" (G7) елдерінің елшілерін алаңдатып қойды. Олардың мәлімдемесінде Украина үкіметінің басшылығымен кездескенде осы оқиғаларды талқылауды жоспарлап отырғаны айтылған. Дипломаттар "ашықтықты, тәуелсіз институттар мен дұрыс басқаруды" қолдайтынын атап өтті.
Украинаның Коррупцияға қарсы ұлттық бюросы (НАБУ) 2015 жылы Батыстағы әріптестері мен Халықаралық валюта қорының талабы бойынша құрылған. Өзін күштік құрылымдардан тәуелсіз мекеме ретінде сипаттайтын бұл ұйым жоғары лауазымды шенеуніктерге, судьяларға, Бас прокуратура мен күш құрылымдарының, соның ішінде СБУ қызметкерлеріне қарсы операциялар жүргізумен айналысады.
Британия Ресей мұнайын таситын "тасадағы флоттың" 135 кемесіне қарсы санкция енгізді
21 шілде күні Ұлыбритания Ресейге қарсы жаңа санкциялар енгізгенін жария етті. Британ сыртқы істер министрі Дэвид Лэммидің айтуынша, бұл санкциялар "Ресейді Украинаға қарсы соғысты қаржыландыруға пайдаланып жүрген мұнайдан түсетін маңызды кірістен айыруды" көздейді.
Санкция тізіміне, Ұлыбритания билігінің мәліметі бойынша, Ресей мұнай мен мұнай өнімдерін тасуға пайдаланатын "тасадағы флотқа" кіретін 135 танкер енгізілді. Лондонның деректеріне сүйенсек, бұл танкерлер 2024 жылдың басынан бері құны 24 миллиард доллар болатын ресейлік мұнайды тасымалдаған.
Сондай-ақ Ресей мұнайын тасымалдауға қатысы бар екі компанияға да санкция салынды. Олардың бірі – Litasco Middle East, ол ресейлік ЛУКОЙЛ мұнай компаниясының Біріккен Араб Әмірліктерінде орналасқан шетелдік бөлімшесі деп көрсетілген. Екіншісі – Intershipping Services компаниясы, ол да БАӘ-де тіркелген. Ресей мұнайын Габон мен Комор аралдары туларын көтерген кемелермен тасымалдауға осы компанияның қатысы бар деген болжам айтылып отыр.
Өткен аптада Ұлыбритания Ресейдің Бас барлау басқармасының (ГРУ) офицері деп айтылатын 18 адамды санкция тізіміне енгізіп, сонымен бірге Еуропа одағының ресейлік мұнайға белгіленген баға шегін төмендету туралы шешіміне де қосылды. Еуроодақтың өткен аптада жариялаған 18-санкция пакетіне "тасадағы флоттың" 105 кемесі және ондаған заңды әрі жеке тұлғалар да енгізілді.
ПІКІРЛЕР